مرکز تصویر برداری دکتر عبدالرضا حدادپور

عدم استفاده از اشعه X ، هزینه پایین‌تر ( تقریباً یک سوم الی یک چهارمDEXA  ) ، سهولت انجام ( علی‌رغم ارزش پیش‌بینی کنندگی شکستگی معادل روشDEXA  ) از مزایای عمده این روش می‌باشد . البته روش QUS منحصر به استخوان پاشنه
( کالکانئوس ) بوده که با توجه به درصد بالای استخوان اسفنجی در این ناحیه ، بالاترین دقت تشخیصی را خواهد داشت . ضمناً در مواردی چون دفورمیتی‌های استخوانی ، استئوآرتریت ، شکستگی قبلی ،orthopedic device  و … روش DEXA دقت تشخیصی پایینی داشته و ممکن است تراکم استخوان را بیشتر از میزان واقعی آن برآورد نماید لذا در چنین شرایطی ، روش QUS تشخیصی خواهد بود . مزیت مهم روش اولتراسوند کمی ( QUS : quantitative ultrasound ) نسبت به روش جذب‌سنجی با انرژی مضاعف ( DEXA ) ، عدم استفاده از اشعه X و بالنتیجه عدم رادیاسیون بیمار می‌باشد که این موضوع ، بالاخص در خانم‌های ‌باردار اهمیت دارد . این روش کاملاً برای تعیین میزان ریسک شکستگی مناسب بوده و با آنکه تراکم استخوانی را در استخوان پاشنه پا تعیین می‌کند ، ارزش پیش‌بینی کنندگی آن جهت شکستگی استخوان فمور ( Hip fracture ) معادل روش DEXA می‌باشد . از مزایای دیگر روش  اولتراسوند کمی ( QUS : quantitative ultrasound ) ، هزینه پایین ( بدلیل عدم نیاز به استفاده از اشعه X ) و سهولت انجام آن ( بدلیل positioning آسان و ساده بودن application دستگاه ، علی‌رغم ارزش پیش‌بینی کنندگی شکستگی معادل روشDEXA  ) می‌باشد . استخوان اسفنجی ( cancellous ) بیشتر از استخوان کورتیکال در جریان استئوپنی گرفتار می‌گردد لذا معیار دقیق‌تر و باارزش‌تری جهت سنجش تراکم استخوان محسوب می‌شود ( درصد استخوان اسفنجی در استخوان پاشنه نسبت به استخوانهای دیگر بالاتر بوده و حدود ۹۵% می‌باشد ) .

از نقطه نظر استئوپروز ، ناحیه هیپ ( استخوان فمور ) بعنوان مهم‌ترین قسمت بیولوژیکی و کلینیکی سیستم اسکلتال در نظر گرفته شده و استخوان پاشنه ( کالکانئوس ) نیز نشانگر ( اندیکاتور ) مهمی از وضعیت هیپ ( استخوان فمور ) بشمار می‌رود ( با توجه به درصد بالای استخوان اسفنجی در استخوان پاشنه ) لذا T – score و سایر اندکسهای بدست آمده از استخوان کالکانئوس بعنوان کرایتریاهای تشخیصی مهمی جهت تعیین ریسک شکستگی استخوان فمور ( هیپ ) و سایر استخوانها ( از جمله مهره‌ها ) محسوب می‌گردند . البته در صورت تشخیص استئوپروز بوسیله روش QUS ، می‌توان توزیع این بیماری را در قسمتهای مختلف بدن با کمک روش DEXA بررسی نموده و grade آن را مشخص کرد . لازم بذکر است که شکستگی استخوان فمور ( هیپ ) و بالاخص نوع اینترتروکانتریک آن ، کمپلیکاسیون مهم و غالب بیماری استئوپروز ( از نظر میزان گرفتاری و موربیدیتی بیمار و هزینه‌های تحمیلی آن ) بوده و لذا مهمترین و جدی‌ترین نوع شکستگی ناشی از استئوپروز محسوب می‌گردد . مرجع : کتاب استئوپروز سازمان بهداشت جهانی ( WHO )